Jak nie ulegać dezinformacji stosowanej przez agresora

W dobie cyfrowej, dezinformacja stała się jednym z najpotężniejszych narzędzi w rękach agresorów takich jak np. Rosja. Manipulowanie informacjami, rozsiewanie fałszywych wiadomości i wprowadzanie w błąd społeczeństw to działania mające na celu destabilizację oraz wpływanie na opinię publiczną. Aby chronić się przed tym zagrożeniem, kluczowe jest zrozumienie mechanizmów dezinformacji, identyfikacja jej oznak oraz stosowanie odpowiednich strategii obronnych.

Czynniki wskazujące na dezinformację

1. Źródło informacji: Należy zawsze sprawdzać wiarygodność źródła informacji. Media o nieznanej renomie, blogi oraz profile w mediach społecznościowych, które nie podają źródeł swoich informacji, są potencjalnymi źródłami dezinformacji. Ostatnio modne stają sie agregatory informacji takie jak np google news.  Do informacji tam umieszczanych nalezy podchodzic z uwagą.
2. Sensacyjne nagłówki: Jeśli nagłówki artykułów są bardzo emocjonalne lub sensacyjne, jest to często sygnał, że wiadomość może być zmanipulowana w celu przyciągnięcia uwagi i wywołania silnych reakcji emocjonalnych. Tego typu nagłówki juz od dawna są umieszczane nawet w zdawało by się opiniotwórczych mediach. Znaki zapytania na końcu to najmniejszy grzech popełniany w konstruowaniu tytułów. Czytajmy artykuły do końca i nie ulegajmy emocjom. Podobnie rzecz się ma w przypadku komentarzy pod artykułami.
3. Brak dowodów: Wiarygodne artykuły opierają się na solidnych dowodach i badaniach. Dezinformacja często zawiera nieweryfikowalne twierdzenia bez poparcia w postaci dowodów. Nie udostępniajmy pochopnie treści, których nie jesteśmy pewni.
4. Sprzeczności i niespójności: Fałszywe informacje często są niespójne i zawierają sprzeczne dane. Jeśli artykuł zawiera sprzeczności, warto poszukać dodatkowych źródeł. Zalecany jest zdrowy rozsądek. Odwrócona logika to jeden z najczęściej stosowanych trików.
5. Manipulacja emocjami: Dezinformacja często celuje w wywoływanie strachu, złości lub nienawiści. Wiadomości, które silnie oddziałują na emocje, należy traktować ze szczególną ostrożnością.

Jak się bronić przed dezinformacją

1. Weryfikacja źródeł: Sprawdzaj informacje w wiarygodnych mediach. Zaufane źródła to te, które są znane z rzetelnego dziennikarstwa i które mają ustaloną reputację.
2. Krytyczne myślenie: Zawsze podchodź krytycznie do przeczytanych informacji. Zadaj sobie pytania: Kto jest autorem? Jakie są jego motywacje? Czy inne wiarygodne źródła potwierdzają te informacje?
3. Fakt-checking: Korzystaj z narzędzi i platform do sprawdzania faktów, takich jak PolitiFact, Snopes czy FactCheck.org. Pomagają one w szybkim zweryfikowaniu prawdziwości informacji.
4. Edukacja medialna: Naucz się rozpoznawać różnice między wiadomościami, opiniami i komentarzami. Zrozumienie, jak media funkcjonują, pomoże ci lepiej ocenić wiarygodność informacji.
5. Unikanie udostępniania niezweryfikowanych informacji: Nie przekazuj dalej informacji, których nie jesteś pewny. Nawet jeśli otrzymasz je od znajomych, zweryfikuj je przed dalszym udostępnieniem.

Wywiad z Piotrem Niemczykiem w TVN24

Ostatnio w TVN24 wyemitowano wywiad z Piotrem Niemczykiem, ekspertem ds. bezpieczeństwa i byłym funkcjonariuszem Urzędu Ochrony Państwa (UOP). Niemczyk w swoim wywiadzie szczegółowo opisał, jak rozpoznawać dezinformację oraz jak skutecznie się przed nią bronić. Podkreślił, że jednym z kluczowych elementów walki z dezinformacją jest edukacja społeczeństwa oraz promowanie mediów o wysokiej wiarygodności. Wskazał również na znaczenie krytycznego myślenia i weryfikacji źródeł informacji jako podstawowych narzędzi obrony przed fałszywymi wiadomościami.

Kim jest Piotr Niemczyk?

Piotr Niemczyk to ekspert ds. bezpieczeństwa, analityk i publicysta. Był jednym z założycieli Urzędu Ochrony Państwa (UOP), gdzie pełnił funkcję dyrektora Zarządu Wywiadu. Po zakończeniu kariery w UOP, Niemczyk działał jako doradca i analityk w obszarze bezpieczeństwa, współpracując z różnymi instytucjami oraz mediami. Jest autorem wielu publikacji na temat zagrożeń bezpieczeństwa, terroryzmu i dezinformacji.

Podłoże historyczne dezinformacji prowadzonej przez ZSRR i Rosję

Dezinformacja a właściwie operacje psychologiczne nie są nowym narzędziem w arsenale rosyjskich służb. Już w czasach Związku Radzieckiego KGB prowadziło szeroko zakrojone operacje dezinformacyjne, mające na celu wpływanie na politykę innych państw oraz destabilizację społeczeństw zachodnich. Przykłady to kampanie dezinformacyjne podczas zimnej wojny, takie jak operacja „Infekcja”, która miała na celu przekonanie opinii publicznej, że wirus HIV został stworzony przez USA jako broń biologiczna. Ostatnio w 2013 roku była prowadzo a operacja dezinformacyjna w stosunku do Ukrainy.

Po rozpadzie ZSRR, Rosja kontynuowała te praktyki. Działania te nasiliły się po aneksji Krymu w 2014 roku i w trakcie konfliktu na wschodniej Ukrainie. Rosyjskie trolle i boty internetowe rozsiewają fałszywe informacje, aby siać zamęt i podziały w krajach zachodnich, wspierając ekstremistyczne ruchy i ingerując w procesy wyborcze.

Ostarnie wypadki w  “Mesko” także były wykorzystywane przez rosyjską propagandę. Wiaze się to oczywiście z rodzajem sprzętu tam produkowanego. Swoją drogą to musi być skuteczny jak jest tak wykorzystywany w dezinformacji.

Podsycanie dezinformacji anty covid i antyszczepionkowej niestety pada na podatny grunt, w srodowiskach, ktore powinny byc odporne na tego typu zagrywki ze względu na profesję jaką się parają.

Social media

Dezinformacja najczęściej pojawia się w mediach społecznościowych, na portalach informacyjnych o niskiej wiarygodności oraz w komunikatorach internetowych. Media społecznościowe, takie jak Facebook, Twitter, YouTube i TikTok, odgrywają szczególnie ważną rolę w szerzeniu fałszywych informacji z kilku powodów:

Szybkie Rozprzestrzenianie się Informacji: Media społecznościowe umożliwiają błyskawiczne rozprzestrzenianie się informacji na szeroką skalę. Jeden post może być udostępniany i widziany przez miliony użytkowników w krótkim czasie.

Algorytmy Personalizacji: Algorytmy mediów społecznościowych są zaprojektowane tak, aby dostarczać treści, które użytkownicy chcą zobaczyć. Oznacza to, że fałszywe informacje mogą być pokazywane osobom, które są podatne na ich treść, co zwiększa ich skuteczność.

Red. Nie udostępniaj bezmyślnie tego typu “informacji”.

Anonimowość i Łatwość Tworzenia Kont: Łatwość tworzenia fałszywych kont oraz możliwość anonimowego publikowania treści sprawiają, że media społecznościowe są idealnym miejscem do szerzenia dezinformacji.

Brak Weryfikacji Informacji: Wiele informacji publikowanych w mediach społecznościowych nie jest weryfikowanych przed ich udostępnieniem. To umożliwia szybkie rozpowszechnianie fałszywych wiadomości bez żadnej kontroli jakości.

Podsumowanie

Dezinformacja to potężne narzędzie, które może mieć dalekosiężne konsekwencje dla społeczeństw. Aby skutecznie się przed nią bronić, niezbędne jest rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia, edukacja medialna oraz korzystanie z wiarygodnych źródeł informacji. Świadomość historycznego kontekstu oraz mechanizmów działania dezinformacji pomoże lepiej zrozumieć i zneutralizować jej wpływ.